Monday, April 8, 2013

Si Balagtas bilang Talinghaga




Sinabi ng Pambansang Alagad ng Sining na si Dr. Bienvenido Lumbera na isa sa mga pangunahing elemento ng ating katutubong pagtula ang talinghaga.  Hindi ito nawala sa kabila ng malakas na impluwensya ng didaktisismo ng panulaang Kastila.  Sa katunayan, higit na pinaigting ni Balagtas ang paggamit nito sa kanyang mga tula.  Patunay ang kanonikal na Florante at Laura sa pagiging mabisang sangkap ng katutubong talinghaga sa pagtula.

Marami sa mga talinghagang ipinaloob ni Balagtas sa kanyang akdang Florante ay binasa ng mga Pilipino bilang mga politikal na teksto.  Nagpaalab ito ng damdaming maka-nasyunalismo sa puso nina Rizal, Bonifacio, Mabini at iba pang mamamayang Pilipino.  Naging salamin ito ng mga pangyayari sa ating lipunan at nagsilbing giya ng ating mga manunulat at historyador sa pag-akda ng pambansang kasaysayan. 

Sa kasalukuyan, isa pa rin sa mga nabubuong tanong sa isipan ng mga guro at estudyante ang kahalagahan ng pagbasa at pag-aaral sa mga akda ni Balagtas.  May kahalagahan pa nga ba ang pagdiskubre sa mga talinghaga sa tula ni Balagtas sa panahon ng selfon at kompyuter?  May kinalaman ba ang mga talinghagang ito sa araw-araw na pakikipag-text, pakikipag-chat at pagsu-surf sa internet? Ang sagot dito ay “oo.”  Oo, nasa panahon pa si Balagtas.  Hangga’t may pag-ibig na (puma)pasok sa puso ninuman at may mga taong hahamakin ang lahat (para ito ay) masunod lamang, at sa mga text messages ito ay naitutula naman; hangga’t ang mga pangyayari sa loob at labas ng bayang sawi ay naiti-tweet at naiipost sa facebook sa makaluma o makabagong taludturan, si Balagtas ay mahalaga pa sa ating pag-akda ng bayan.

Si Balagtas ay maituturing na isang talinghaga at hindi pa nagtatapos ang paghahanap sa kanya sa kasalukuyang panitikan.  Nagpapatuloy itong paghahanap dahil nagpapatuloy pa rin ang pagsulat ng mga akdang pampanitikan. 

1 comment: